Debiates medicen

                   waa maxey cudurka macaan       

Sonkorowga waa jirro joogto ah oo raad ku leh sida jidhkaagu cuntada ugu beddelo tamar.

Jidhkaagu waxa uu u kala soocaa inta ugu badan cuntada aad cunayso sonkorta (glucose) waxana uu geeyaa habdhiska dhiigaaga. Marka gulukoostaadu kor u kacdo, waxay calaamadisaa ganacaaga si ay u keento insulin. Insulintu waxay u dhaqantaa sida furaha si ay dhiiga ugu ogolaato inuu sokorta galo unugyada jidhkaaga si loogu isticmaalo tamar ahaan.
Sonkorowga, jidhkaagu ma sameeyo insuliin ku filan ama kuma lug yeelan karo sidii la rabay. Marka aysan jirin insuliin ku filan ama unugyadu ay joojiyaan ka jawaabista insulinta, xaddi badan oo gulukoos ah ayaa ku sii jiraya nidaamka wareeggaaga. Muddada dheer, taasi waxay sababi kartaa xaalado caafimaad oo halis ah, sida xanuunka halbowlaha, nasiib xumo aragga, iyo kalyo-xanuun.

Weli ma jiro wax hagaajin ah oo lagu hagaajinayo cudurka macaanka, si kastaba ha ahaatee daadinta rodol, cunista cunto wanaagsan, iyo firfircoonaanta ayaa runtii caawin karta. Waxyaabo kala duwan oo aad ku caawin karto: 

• Aqbal dawada sida lagu ansixiyay.
• Hel is-maamulka sonkorowga iyo taageerada.
• Samee oo ilaali qabanqaabada adeegyada caafimaadka.
• waa in aad malinte socotah ama aad gym adah si jirkagu wasakh baden u soo saro.
• iska yare cunooyinka ay sonkorta ku baden tahey.

ilaa hadd macaanka cidna uma soo saarin daawo sax oo lagu dawenayoh ama hab caafimaad ee lagu dawen karo wax loo yaqaan chronic haddi mar  kugu dhacdo waligaa wey kula soconeysah ilaa aad ka dhimanysi ,xalka ugu fiicn aad ula noolaan karti waa ina aad ka warheysah waxa aad cuneysi cuntadan isku dheliterti ,jirkaag oo dhidid fiican ka keenti si wasakha jirka banan u timaado .

Intaa waa talo caafimad ee lagu yarenkaro .qododka ugu muhiimsan waa ina talo doctore caafimad aad u taktah si uu kaga waryah heerka sonkarta ay mareyso .

NB: Marnaba ha isku dayin in aad dawada macanka aad kala goysi wa in aad si jogtah aad u qadati si uu xanunka kaga yarado.

                          

                             Types of Debiates

Noocyada Sonkorowga. Waxaa jira saddex nooc oo sonkorow ah: nooca 1, nooca 2, iyo sonkorowga uurka (macaanka marka uur la leeyahay).

                         What Causes Types 1 Debiates

Nooca 1-aad ee sonkorowga waa meesha heerka gulukooska dhiiggaagu uu aad u sarreeyo marka loo eego xaqiiqda ah in jidhkaagu aanu samayn karin kiimiko la yiraahdo insulin.

Tani waxay dhacdaa iyada oo la eegayo xaqiiqda ah in jidhkaagu uu raacayo unugyada xameetida ee sameeya insulinta, taasoo la macno ah inaadan dhalin karin wax kasta.

Waxaan guud ahaan u baahanahay insulin si aan u noolaano. Waxay ka dhigaysaa muujin aasaasi ah. Waxay u ogolaataa gulukoosta dhiigayaga ku jirta inay gasho unugyadeena oo ay shiiddo jidhkeena.

Halkaa marka ay marayso nooca 1aad ee sonkorowga, jidhkaagu waxa uu ka soocaa sonkorta iyo cuntada iyo cabitaanka waxaanu u beddelaa gulukoos. Si kastaba ha ahaatee, marka gulukoosku uu galo habka wareegga dhiiggaaga, ma jirto insulin u oggolaanaysa inay gasho unugyada jidhkaaga. Si sii kordheysa oo gulukoos badan ayaa markaa ku soo baxda nidaamka wareegga dhiiggaaga, taasoo keeneysa heerarka gulukooska oo sarreeya.

            

                         What Causes Types 2 Debiates

Insulinku waa kiimiko uu sameeyo xameetidaadu oo u dhaqanta sida furaha si dhiiga sonkorta ugu ogolaato unugyada jidhkaaga si loogu isticmaalo tamar ahaan. Haddii ay dhacdo inaad qabto sonkorowga nooca 2, unugyadu si joogto ah ugama jawaabaan insulin; Tan waxaa loo yaqaannaa diidmada insulin. Xameetidaadu waxay samaysaa insulin badan si ay isugu dayaan in unugyadu ka jawaabaan. Ugu dambeyntii ganacaagu ma sii wadi karo, gulukoostaaduna way kor u kacdaa, taas oo u samaynaysa dariiqa loo yaqaan prediabetes iyo nooca 2aad ee sonkorowga. Gulukoosta sare waxay dhaawacaysaa jidhka waxayna sababi kartaa xaalado kale oo caafimaad oo halis ah, sida xanuunka halbowlaha, nasiib xumada aragga, iyo caabuqa kelyaha.               

                       Qaabka lo baaro macaanka

Step1: waxa soo diyarsaneysah irbada aad ku duleysan laheyda farta.

Step2: alcohol aad ku nadiifsadi inta aad duleylin si aad waskhda ugu nadifisi

Step3: soo qaado qalabka lagu cabirayo macaanka

ma lah cabbire lag kala sarayoh male and female ,kaliya waxa uu leyahey FASTING waa qofka aan 8,12 sac aan waxba soo cunin , tan kalan waa qofka oo wax soo cuney .

Mida ugu fiiican waa tan aroorti laga baaro qofka inta uusan  wax soo cunin.

Normal volue:

Tani waxay ku dhaqaaqdaa gulukooskaaga ka dib degdeg muddo gaaban ah (wax ba aad cunin). Heerka gulukooska soonka ee 99 mg/dL ama ka hooseeya waa mid caadi ah, 100 ilaa 125 mg/dL waxay muujinaysaa inaad qabtid cudurka macaanka, iyo 126 mg/dL ama ka sareeya waxay muujinaysaa inaad qabto sonkorow.

                             side ugu hortagi karna sonkorta 

waa in aad cuntah cunto caafimaad leh, samee dhaqaaq jireed oo jogta ah , ilaali misaankag in uu kor u kaco , iska ilaali cunoyinka ay sonorta ku baden tahey .
Sonkorowga ayaa lagu daweyn karaa cawaaqibkeedana waa laga fogaan karaa ama dib loogu dhigi karaa cunto, dhaqdhaqaaq jireed, daawo iyo baaritaan joogto ah iyo daawaynta.

                       

 

                             THANK YOU