Analysis of blood

  

 HEMATOLOGY 

Hematology : wax ay macnahedu noqoneysah  waa barashada la baranayo dhiiga ,waxyaabah oo ka kooban yahey dhiig, xanuunada ku dhaca dhiig iyo xubnah sameyah dhiiga.

  Waa maxey dhiig?

dhiigu waa darero cas case oo ifayah kaas oo ku wareega dhamaan xubnah oo dhan ee jirka ,la,aantisna waxa nolol ah ma jirteen.

                COMPOUND OF BLOOD

          [waxyabah uu ka kooban yahey dhiiga]

dhiiga waxa kuu ka kooban yahey waxyaalo baden oo isku tagey waxan ka  mid ah qeybo yare yare oo jaalle xigeen ah oo loo yaqaano qeybta biyah ee[PLASMA] oo qeyb unugyo ah {red cells ,white cells and platelets} .

Dhiiga 55% waxa uu ka kooban yahey dareere [plasma] 45% dhiigu waa unugyo.

            Main blood function

          Shaqada ugu weyn uu inoo qabtoh dhiiga

Dhiigu waxa uu inoo qabatah shaqooyin baden oo muhiim ah ,waxa aan ka soo qadaneynah dhowr shaqo oo muhiim ah waxaan ka mid ah qodobadaan soo socdah:

• dhiigu waxa uu inoo qadah nafaqadah jirka waxa kale uu in qadah Oxygenta 
• waxa uu wasakhda ama harag soo hara ayuu so qadah waxa uuna geyah xubnah qaabilsan qashin saarka.
• waxa uu joogteyah xaalada kiimikeed iyo midd kul ee jirka {chemical &thermanal coondition}
• waxa uu jirka ka difaac jeermiska

                                                plasma

  Plasma waa qayb ka mid ah dareeraha dhiiggaaga oo ku dara 55% mugga dhiiggaaga oo dhammaystiran. Plasma waxay muhiim u tahay inay ka caawiso jidhkaaga ka soo kabashada dhaawaca, kaabis ku habboon, baabi'inta qashinka iyo ka hortagga wasakhowga, adigoo u gudbaya dhammaan habka wareegga wareeggaag.

Maxey qabatah balasmadah ?

Plasma waxay ciyaartaa dhawr qaybood si ay jidhkaaga uga caawiso shaqada. Plasma ayaa mas'uul ka ah:

Dib u habeynta biyaha halka jirkaagu u baahan yahay.

U gudbinta kiimikooyinka, kaabisyada iyo borotiinada qaybaha jidhkaaga iyo ka caawinta ganacsiga ogsijiinta iyo kaarboon laba ogsaydh.

Caawinta xididada inay istaagaan ama istaagaan.

La socoshada cadaadiska wareegga dhiigga iyo qulqulka.

Xakamaynta heerka kulaylka gudaha iyada oo la galinayo oo keenaysa kulayl.

Ka takhalusidda wasakhda unugyada oo aad u rarto beerkaaga, sambabadaada iyo kelyahaaga si ay dheecaan uga soo baxaan.

Caawinta xinjirowga dhiigga.

Ka-hortagga cudurrada bakteeriyada, fayrasyada, la isqaadsiiyo iyo dulinnada.

 Maxaa Plasma loo isticmaalaa?

Plasma ayaa muhiim u ah in jidhkaagu sii shaqeeyo. Haddii fursadda ka baxsan aad lumiso tan oo dhiig ah sababtoo ah habraac caafimaad, khalkhal ama dhinaca kale haddii aad u maleyneyso inaad qabto dhibaato dheecaan, xinjirowga ama adkaysiga la'aanta, hadiyadaha balaasmadu waxay cusbooneysiiyaan dhiigga iyo balaasmaha kaa lumay jirkaaga.

Waa maxay xanuunada ama xaaladaha saameeya plasma?

Waxaa jira xaalado dhowr ah oo xiiso leh oo saameeya balasmaha dhiigga oo ay ku jiraan:

Amyloid-silsilad-fure amyloidosis: Arrin borotiin ah halkaas oo borotiinada jawaabta difaaca unugga balasmaha ay qaab beddelaan oo isku xidhaan si ay u kaydiyaan xubnaha, taasoo keenta xubnaha aan u shaqayn sidii la filayay.

Dhibaatooyinka Dhiiga: Hemophilia iyo von Willebrand jirrada waa xaalado aan dhiiggu u ururin sidii la filayey iyo nabarrada yaryar ay keeni karaan dhimasho halis ah.

Immunodeficiency: Waa xaalad jidhkaagu aanu iska ilaalin karin wasakhaynta sababtoo ah la'aanta unugyada difaaca jirka (immunoglobulin).

Myeloma: Waa korriin dhiig oo xun kaas oo jidhkaaga ka dhigaya in uu soo saaro unugyo balaasma ah oo la yaab leh, kansarka naasaha leh ee dhuuxa lafta oo xaddidaya awoodda jidhkaaga si uu u bixiyo saxaro cusub oo dhawaaqa.

Thrombotic thrombocytopenic purpura: Waa arrin dhiig ah oo xididdada dhiigga ku urursan yihiin.